Ağrı’da Tarihin İzinde Kayıp Bir Saray: Giriktepe Höyüğü

Ağrı'nın Patnos ilçe merkezinin yaklaşık 1 km. güneyinde, halk arasında Değirmentepe olarak bilinen Giriktepe Höyüğü, tarih kokan bir hazineye ev sahipliği yapıyor. 1960-1963 yıllarında gerçekleştirilen iki dönemlik kazılar sonucunda ortaya çıkarılan saray ve eklentileri, geçmişin izlerini günümüze taşıyor.

Saray ve eklentileri, taş temelli üzerine kerpiçle inşa edilmiş. İki katlı olduğu düşünülen sarayın, geçirdiği şiddetli yangın sonucunda kerpiç duvarlar pişerek tuğlalaşmış ve bugüne kadar sağlam kalmış. M.Ö. IX. YY.'ın son çeyreği ile M.Ö. VIII. YY.'ın ilk çeyreği arasına tarihlenen saray; taht salonu, geniş iki mutfak odası, kiler, seramik odası ve pitoslu bir mekândan oluşuyor.

Kazılarda, ani bir düşman saldırısından korunmak için sığındıkları harem dairesi olarak adlandırılan odada, saray mensuplarına ait 37 iskelet bulunduğunu ifade eden tarihçiler, “Savaş sırasında yaşanan ağır yangın sonucunda, çatı ve ahşap mahzenin yanarak çökmesiyle cesetler yanarak kömürleşmiş. İskeletler üzerinde yüksek sanat değerine sahip ziynet eşyaları bulunmuş, bu da dönemin zenginliğini ve kültürel yapısını yansıtıyor” dediler.

Kazılarda, iskeletlerin yanı sıra kırmızı akik, fayans ve fritten yapılan irili ufaklı boncuk dizileri, damga mühürler, demir ve tunçtan yapılmış çok sayıda alet bulunduğunu belirten tarihçiler, “Bu buluntular, Giriktepe Höyüğü'nün Geç Tunç ve Erken Demir Çağı höyükleri içinde önemli bir yere sahip olduğunu gösteriyor. Giriktepe Höyüğü, 1. derecede arkeolojik sit alanı olarak kabul ediliyor. Ancak kaçak kazılar ve doğal tahribatlar nedeniyle tehlike altında. Bu zengin tarihi mirasın korunması için acil önlemlerin alınması gerekiyor” ifadelerini kullandılar.