Akran zorbalığı çocuklarda depresyona neden oluyor

Medical Park Ataşehir Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Büşra Pekkoç Baskıcıoğlu, akran zorbalığına ilişkin yaptığı açıklamada, bu sorunun dünya çapında milyonlarca çocuğu etkilediğini belirtti. Araştırmalara göre çocukların yaklaşık üçte biri hayatlarının bir döneminde akran zorbalığına maruz kalıyor. Türkiye’de yapılan çalışmalarda ise öğrencilerin %20-35’inin zorbalığa uğradığı, %10-20’sinin ise zorbalık yapan konumda olduğu tespit edildi.

Akran zorbalığını, “bireyin yaşıtları tarafından sürekli ve kasıtlı olarak fiziksel, sözel, sosyal ya da dijital yollarla zarar görmesi” şeklinde tanımlayan Uzm. Klnk. Psk. Baskıcıoğlu, bunun fiziksel saldırıdan alaya, tehditten dışlamaya ve siber zorbalığa kadar pek çok farklı biçimde görülebileceğini belirtti.

Siber zorbalıkta da ciddi bir artış yaşandığını ifade eden Baskıcıoğlu, özellikle dijital platformların yaygınlaşmasıyla çocukların çevrimiçi ortamlarda da zorbalığa uğrama riskinin yükseldiğini söyledi.

Zorbalığın nedenlerine değinen Baskıcıoğlu, “Aile içi şiddet, yetersiz ebeveyn ilgisi, düşük özsaygı, sosyal beceri eksiklikleri ve okul ortamındaki denetimsizlik gibi faktörler bu tür davranışları besliyor. Zorbalık yapan bireyler genellikle güçlü görünmek, dikkat çekmek veya üstünlük kurmak amacıyla bu davranışlara yöneliyor” dedi.

Akran zorbalığının genellikle okul öncesinde başladığını, ancak en yaygın olarak ilkokulun son yıllarında ve ortaokul döneminde görüldüğünü vurgulayan uzman, 7-15 yaş aralığının en riskli dönem olduğunu söyledi. Lise yıllarında ise zorbalığın biçim değiştirdiğini ekledi.

Zorbalığa uğrayan çocuklarda görülebilecek belirtileri sıralayan Baskıcıoğlu, bu çocuklarda içine kapanma, kaygı, depresyon, okula gitmek istememe, sosyal ortamlardan kaçınma, yalnızlık isteği, yeme-içme ve uyku düzeninde bozulma gibi işaretlerin gözlenebileceğini aktardı. “Bu çocuklar ilerleyen yaşlarda düşük özsaygı, akademik başarısızlık, sosyal izolasyon, depresyon ve hatta travma sonrası stres bozukluğu yaşayabilir” uyarısında bulundu.

Zorbalığa maruz kalan çocuklara nasıl yaklaşılması gerektiğini de paylaşan Uzm. Klnk. Psk. Baskıcıoğlu, “Çocuğa anlayışlı ve destekleyici bir tutumla yaklaşılmalı, suçlayıcı bir dil kullanılmamalı. Okul yönetimi ve öğretmenlerle iletişime geçilmeli, gerekirse bir uzmandan profesyonel destek alınmalı. Çocuklara kendini savunma becerileri ve sosyal dayanıklılık kazandırmak da bu süreçte çok önemlidir” ifadelerini kullandı.

Son olarak ailelere önerilerde bulunan Baskıcıoğlu, çocuklara empati ve sosyal beceriler kazandırılması gerektiğini vurgulayarak, “Aileler çocuklarının davranışlarını yakından takip etmeli, dijital ortamda karşılaştıkları içerikleri kontrol etmeli ve gerektiğinde psikolojik destek alarak onların sağlıklı bir ortamda büyümelerini sağlamalıdır. Akran zorbalığı ciddi bir sorundur ve uzun vadeli etkiler doğurabilir. Bu nedenle erken farkındalık ve iş birliğiyle etkili çözümler üretmek şarttır” dedi.