Türk tarihinin kahraman kadını Nene Hatun: Fakirlik ve çaresizlikle geçen bir ömür
Erzurumlu Nene Hatun, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'nda (93 Harbi) Aziziye Tabyası'nın savunmasında gösterdiği kahramanlıkla Türk tarihinin unutulmaz kadın figürlerinden biri haline geldi. Ancak bu kahramanlık hikayesi, savaş sonrası yıllarda yerini fakirlik ve çaresizlikle geçen bir hayata bıraktı.
1857 yılında Erzurum'un Çeperli köyünde doğan Nene Hatun, henüz 22 yaşında bir anne iken bebeğini beşikte bırakarak cepheye koştu. 93 Harbi'nde gösterdiği cesaretle yalnızca Türk kadınlarının değil, tüm milletin kahramanlık sembolü oldu. Ancak savaş sonrasında yaşadığı zorluklar, hem kendi ifadelerinde hem de devlet arşivlerinde yer alan belgelerle gün yüzüne çıktı.
Cumhurbaşkanı İnönü'ye Yazdığı Dilekçe
Nene Hatun'un fakirlik içindeki hayatını en iyi şekilde yansıtan belgelerden biri, 1943 yılında dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'ye yazdığı dilekçedir. Dilekçesinde, 93 Harbi'nin kahramanlarından biri olduğunu belirten Nene Hatun, içinde bulunduğu çaresizlik ve muhtaçlık durumunu şu sözlerle ifade etmiştir:
'Bizler, Aziziye Tabyası'nda vuku bulan o meşhur savaşın canlı timsalleriyiz. Ancak ne yazık ki, bugün sığınacak bir yerimiz ve tutunacak bir desteğimiz yoktur. Belediyenin verdiği ayda 4 lira maaştan başka gelirimiz yok ve açlıkla mücadele ediyoruz. Dilenecek duruma düştük. Lütfen, bu acı halimize yardım edin.'
Ancak bu yürek burkan çağrıya olumlu bir yanıt verilmediği gibi, aldığı 4 liralık yardım da kesilmiştir.
Fakirlik İçinde Bir Yaşam
Gazetecilere verdiği röportajlarda, aldığı cüzi yardımın yetersiz olduğunu ifade eden Nene Hatun, yaşadığı zor günlerde destek görmek bir yana, daha büyük mağduriyetler yaşamıştır. Erzurum Belediyesi'nin desteğiyle maaşı 25 liraya çıkarılsa da bu yardım, hayatındaki sosyal ve ekonomik sorunları çözmeye yetmemiştir.
Bir Kahramanın Son Günleri
93 Harbi'nden sonra, I. Dünya Savaşı'nda üç oğlunu şehit veren Nene Hatun, hem savaşın hem de fakirliğin ağır yükünü taşımıştır. 1955 yılında zatürreye yakalanarak vefat eden Nene Hatun, Cumhuriyet dönemi boyunca da unutulmayan bir kahraman olarak hatırlanmıştır.
Nene Hatun'un Mirası
Nene Hatun, Türk kadınının cesaret ve fedakarlık sembolü olarak nesiller boyunca anılmaya devam ediyor. Fakirlik içinde geçen ömrü, tarihin kahraman figürlerinin yalnızca savaş meydanlarında değil, hayatın her alanında mücadele etmek zorunda kaldıklarını göstermesi açısından önemlidir.