Van'da hava kirliliği yüksek basıncın etkisiyle artıyor
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, kış aylarında bölgeyi etkisi altına alan Sibirya kaynaklı yüksek basınç hareketinin, kirli havanın yükselmesini engellediğini ve bu durumun hava kirliliğini artırdığını belirtti.
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı'na bağlı Ulusal Hava Kalitesi İzleme Ağı verilerine göre, Van'daki hava kalitesi şu an için 'orta' seviyede seyrediyor. Ancak kalitesiz yakıt kullanımı, artan araç sayısı ve bölgenin coğrafi yapısı, hava kirliliğini artıran başlıca faktörler arasında yer alıyor.
Rüzgar Yetersiz, Kirlilik Şehir Üzerinde Kalıyor
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, Van'ın coğrafi konumunun da hava kirliliğini artıran bir etken olduğunu vurguladı. Kentin batısında Van Gölü, doğusunda ise 3.204 metre yükseklikteki Erek Dağı bulunuyor. Bu yapı, hava sirkülasyonunu sınırlıyor ve kirli havanın kentten uzaklaşmasını engelliyor.
'Kentteki hakim rüzgarların yüzde 50'den fazlası batıdan estiği için kirleticiler Van Gölü'ne değil, doğuya doğru sürükleniyor. Erek Dağı ise bu kirliliğin yayılmasını önleyerek şehrin üzerinde bir karabulut gibi kalmasına neden oluyor. Ayrıca Van'da rüzgar hızı yıllık ortalama 2.4 m/s ile oldukça düşük. Bu hız, kirli havayı dağıtmaya yeterli değil.'
Bunun yanı sıra Sibirya'dan gelen yüksek basınç hareketleri, şehrin üzerinde baskı oluşturarak kirli havanın yükselmesini engelliyor. Bu durum, Van'da hava kirliliğinin günlerce hatta haftalarca devam etmesine yol açabiliyor.
Kış Aylarında Solunum Hastalıkları Artıyor
Hava kirliliğinin özellikle solunum yolu hastalıklarını artırdığına dikkat çeken Prof. Dr. Alaeddinoğlu, Van'da kış aylarında solunum hastalıklarında ciddi bir artış gözlemlendiğini ifade etti.
'Evlerde kullanılan kalitesiz yakıtlar, sıkışık yerleşim düzeni ve yalıtım eksikliği hava kirliliğini artırıyor. Kalitesiz yakıtlar, ısınma ihtiyacını karşılamak için daha fazla tüketildiğinden kirliliğin yoğunlaşmasına neden oluyor. Tüm bu faktörler, kış aylarında hava kalitesinin düşmesine ve insan sağlığının olumsuz etkilenmesine yol açıyor.'
Hava Kirliliğini Önlemek İçin Çözüm Önerileri
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, hava kirliliğini azaltmak için alınabilecek önlemleri şu şekilde sıraladı:
- Kalitesiz yakıt kullanımına karşı daha sıkı denetimler getirilmeli.
- Toplu taşıma kullanımı teşvik edilmeli ve yaygınlaştırılmalı.
- Doğalgaz kullanımı yaygınlaştırılarak tüm binalarda teşvik edilmeli.
- Sanayi tesisleri kent dışına taşınmalı.
'Bu önlemler alındığı takdirde Van'da kış aylarında sürekli tekrarlanan hava kirliliğinin önüne geçilebilir. Aksi halde kent, her yıl kış mevsiminde yoğun hava kirliliğiyle mücadele etmek zorunda kalacaktır.' diye konuştu.