Bitlis'te asırlık su değirmenlerinde geleneksel pirinç üretimi
Bitlis'in Hizan ilçesinde, yüzyıllardır devam eden bir gelenekle çeltikler, asırlık su değirmenlerinde pirince dönüştürülüyor. Karbastı köyüne bağlı Yamaç mezrasında yapılan bu üretim, katkı maddesi kullanılmadan tamamen doğal yöntemlerle gerçekleştiriliyor.
Bahar aylarında tarlalarında havuzlar oluşturup suyla dolduran köylüler, çeltik ekimini büyük bir özenle yapıyor. Ağustos ayı sonunda tamamlanan hasat sonrası çeltikler güneşte kurutuluyor ve 150 yıllık tarihi su değirmenlerine getiriliyor. Değirmenlerde, suyun gücüyle dönen taşlar sayesinde iki aşamalı bir öğütme işlemi gerçekleştiriliyor. Ardından, pirinçlerin çeltikten ayrılması için hava akımı dikkatle hesaplanarak ayrıştırma işlemi yapılıyor.
Yamaç mezrasında üretilen pirinç, hiçbir kimyasal katkı maddesi kullanılmadan, tamamen doğal ve geleneksel yöntemlerle işleniyor. Bölgedeki köy ve mezralardan elde edilen tonlarca pirinç, Türkiye’nin dört bir yanına gönderilerek bölge çiftçilerinin en önemli gelir kaynağını oluşturuyor.
Yüzlerce yıldır işlevini sürdüren su değirmenleri, bölge halkının geçmişten günümüze aktardığı önemli bir miras olarak dikkat çekiyor. Köylüler, bu geleneksel yöntemi koruyarak hem sağlıklı üretimi sürdürüyor hem de doğal yöntemlerin önemine dikkat çekiyor.