Borsa Neden Düştü, Düşüyor? 31 Ocak

Geçtiğimiz hafta Borsa İstanbul'da yaşanan yüzde 5,5'lik genel düşüş, ekonomist Tuğba Özay'a göre, mevduat faizlerindeki artışın önemli bir etkisiyle gerçekleşti. Yüksek enflasyon ve düşük faiz dönemlerinde yatırımcıların tercih ettiği borsa, son faiz artışıyla birlikte politika faizinin yüzde 42,50'ye yükselmesi ve piyasa faizlerinin yüzde 50'lere yaklaşmasıyla gözden düştü.

Ekonomist Serdar Pazı, hafta başındaki düşüşün arkasında yabancı piyasaların Noel tatili nedeniyle kapalı olmasının ve likidite azlığının da bulunduğunu belirtiyor. Diğer taraftan, sosyal medyada borsadaki düşüşün "Operasyon çekiliyor" iddialarıyla anılması dikkat çekiyor. Gübretaş hissesindeki satışların piyasayı etkilediğine dair iddialar, gazeteci Rahim Ak tarafından dile getirilmiş ve bu gelişmelerin piyasaları sarsıcı bir etki yarattığı ifade edilmişti.

Gübretaş'ın hisselerindeki düşüş, iddiaları daha da güçlendirdi. Şirket ise Kamuyu Aydınlatma Platformu'na yaptığı açıklamada, yaşanan düşüşün gerekçesinin şirketi olumsuz etkileyen bir durum olmadığını vurguladı.

Yazar Remzi Özdemir'in iddiasına göre, polis Borsa İstanbul'da bir operasyon gerçekleştirebilir. Bu durum, sosyal medyadaki spekülasyonları artırdı. CHP ise uzun bir süredir borsada spekülasyon ve manipülasyon yapıldığı iddialarını gündeme taşıyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Borsa İstanbul'un 150. Yıl Gong Töreni'nde yaptığı konuşmada manipülasyonlara karşı SPK ve BİST'e çağrıda bulundu.

Borsanın bu yıl rekorlar kırması, beş milyon yeni yatırımcının piyasaya girişi ve 8,5 milyon yatırımcı sayısına ulaşılması dikkat çekiyor. Ancak ekonomist Serdar Pazı, bu yeni yatırımcıların finansal okur yazarlığının sınırlı olduğuna ve tahammüllerinin az olduğuna dikkat çekiyor. SPK Başkanı İbrahim Ömer Gönül'e göre, bu yıl 54 şirketin halka arz edilmesiyle bir rekor kırıldı ve bu şirketler toplamda 79,3 milyar lira fon sağladı. Ancak ekonomist Tuğba Özay, halka arz furyasına kapılan yatırımcıların çoğunun finansal bilgiye değil, sadece kar elde etmeye odaklandığına dikkat çekiyor.

Enflasyon muhasebesiyle birlikte şirketlerin gerçek değerinin ortaya çıkması bekleniyor. Türkiye'de enflasyon muhasebesi, yüksek enflasyon dönemlerinde mali tabloların etkilerini düzeltmeye yönelik bir işlem olarak adlandırılıyor. Ekonomist Tuğba Özay'a göre, enflasyon muhasebesiyle birlikte şirketlerin gerçek değerine ulaşması ve büyüme potansiyeli olanlar ile olmayanlar arasında ayrım yapılması bekleniyor. Bugünkü düşüşte, yeni halka arz edilen şirketlerdeki değer kayıplarının etkili olduğu belirtiliyor.

Borsa İstanbul'daki dolar cinsinden endeks seviyelerinin 2013'ten bu yana düşük seviyelerde seyrettiği ifade ediliyor. Yabancı yatırımcıların ilgisinin, yerel seçim sonuçlarına ve Amerikan Merkez Bankası'nın politikalarına bağlı olduğu belirtiliyor. Yabancı yatırımcı oranının 2012 sonlarındaki yüzde 67 seviyesinden bu yıl yüzde 34,67'ye kadar gerilediği ifade ediliyor.