Çocuklarda sık görülen idrar yolu enfeksiyonuna karşı nasıl önlem alınmalı?

Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İlke Beyitler, idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinin kolay olmasına rağmen çoğu zaman ihmal edildiğini belirterek, “İlerleyen süreçte böbrek yetmezliği, hipertansiyon ve gebelik problemleri gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir” uyarısında bulundu.

Yakın Doğu Üniversitesi Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. İlke Beyitler, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarının erken teşhis edilerek zamanında tedavi edilmesi gerektiğini belirterek, bu durumun ihmal edilmemesi gerektiğini vurguladı. Kız çocuklarında yüzde 3, erkek çocuklarında ise yüzde 1 oranında görülen idrar yolu enfeksiyonlarının yaygın bir rahatsızlık olduğunu söyleyen Beyitler, özellikle küçük yaş gruplarındaki çocukların enfeksiyon belirtilerini ifade etmekte zorlandığını hatırlattı.

Beyitler, ihmal edilen idrar yolu enfeksiyonlarının uzun vadede böbrek yetmezliği, hipertansiyon ve gebelik komplikasyonları gibi ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceğini belirtti. İdrarın mesanede uzun süre kalmasının bakterilerin üremesi için uygun bir ortam oluşturduğunu ifade eden Beyitler, bu nedenle çocukların yeterli sıklıkta ve miktarda idrar yapmasının önemine dikkat çekti.

"Tedavisi kolay ama ihmal ediliyor"

İdrar yolu enfeksiyonlarının çocuklarda en sık görülen enfeksiyonlardan biri olduğunu belirten Beyitler, küçük yaştaki çocuklarda gelişmekte olan böbreklerin bu tür enfeksiyonlara karşı daha hassas olduğunu söyledi. “Tedavisi oldukça kolay olmasına rağmen çoğu zaman ihmal edilen bu rahatsızlık, ilerleyen yaşlarda çok daha ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir” diyen Beyitler, ebeveynlerin bu konuda daha bilinçli olmaları gerektiğini ifade etti.

Çocukların tuvalet alışkanlıklarının da bu enfeksiyonların oluşumunda önemli bir rol oynadığını belirten Beyitler, “Özellikle anaokulu çağındaki çocuklar, çeşitli nedenlerle tuvalete gitmekten çekinebiliyor ve idrarlarını uzun süre tutabiliyor. Bu durum, idrar yolu enfeksiyonlarına davetiye çıkarıyor. En sık görülen belirtiler arasında kabızlık, iştahsızlık, bulantı, kusma ve kilo alamama gibi şikayetler yer alıyor” diye konuştu.

Okul öncesi çocukların enfeksiyon belirtilerini dile getirmekte zorlandığını hatırlatan Beyitler, bu belirtilerin anne ve babalar tarafından fark edilmesi gerektiğini vurguladı. Küçük çocuklarda kesik kesik idrar yapma, huzursuzluk ve ateşlenme gibi belirtiler görülebileceğini, okul çağındaki çocukların ise sırt ya da bel ağrısı, idrar yaparken yanma ve sık idrara çıkma gibi şikayetlerle durumu anlatabildiğini belirtti.

"Bol su tüketilmeli, hijyen kurallarına dikkat edilmeli"

İdrar yolu enfeksiyonlarından korunmanın en etkili yollarından birinin bol su tüketimi ve düzenli idrar yapma alışkanlığı olduğunu söyleyen Beyitler, bazı hijyen kurallarına da dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Genital bölgenin sabun veya şampuanla sık yıkanmasının bölgedeki doğal dengeleri bozarak enfeksiyon riskini artırabileceğini ifade eden Beyitler, özellikle kız çocuklarında genital temizliğin önden arkaya doğru yapılması gerektiğini söyledi.

İdrar yolu enfeksiyonlarına neden olan faktörler arasında mesanenin tam olarak boşaltılamaması, böbrek taşı hastalığı, sünnetsiz olma ve mesane dissinerjisi gibi durumların da yer aldığını belirten Beyitler, enfeksiyonun çoğunlukla bağırsak bakterilerinin idrar yoluna ulaşmasıyla meydana geldiğini dile getirdi. Gereksiz antibiyotik kullanımı ve hijyen eksikliğinin de bu hastalığın oluşumunda etkili olduğunu vurguladı.

Hijyen alışkanlıklarının yanı sıra kıyafet seçiminin de önemli olduğunu belirten Beyitler, dar pantolon, tayt ve külotlu çorap gibi kıyafetlerin genital bölgedeki hava akışını engelleyerek enfeksiyon riskini artırabileceğini söyledi. Bunun yerine çocukların daha bol ve rahat kıyafetler giymesinin tercih edilmesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca kilolu çocuklarda genital bölgenin kuru kalmasının zor olduğunu belirterek, sağlıklı kilo kontrolü için beslenme ve spor programlarının uygulanmasının önemini vurguladı.

"İdrar yolu enfeksiyonları nasıl tedavi edilir?"

İdrar yolu enfeksiyonlarının genellikle 5 ila 10 gün arasında uygun antibiyotik tedavisiyle kontrol altına alınabildiğini belirten Beyitler, bazı ciddi enfeksiyonlarda tedavi süresinin 14 güne kadar uzayabileceğini söyledi. Enfeksiyonun şiddetine göre damardan veya enjeksiyon yoluyla antibiyotik tedavisinin uygulanabileceğini ifade eden Beyitler, çocuklarda idrar yolu enfeksiyonu tedavisinin yanı sıra riskli hastaların belirli görüntüleme yöntemleri ile incelenmesinin ve yeni enfeksiyonların önlenmesinin çok önemli olduğunu vurguladı.

Bu amaçla en sık kullanılan teşhis yönteminin üriner sistem ultrasonografisi olduğunu belirten Beyitler, erken teşhis ve doğru tedavi ile çocukların ilerleyen yaşlarda böbrek yetmezliği ve diğer ciddi sağlık sorunlarından korunabileceğini ifade etti.