İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne bağlı olarak faaliyet gösteren Diyarbakır Olgunlaşma Enstitüsü, 17 farklı atölyede üretim yaparak geleneksel el sanatlarını günümüze taşıyor. Çarpana tekniğiyle elde dokunan kumaşlar, Diyarbakır’ın tarihi yeraltı madeni olan bakır ve doğadan toplanan yarı değerli taşlarla birleşerek benzersiz takılara dönüştürülüyor.
Diyarbakır Olgunlaşma Enstitüsü Müdiresi Ufuk Yakut, bakırın doğada saf halde bulunan bir metal olduğunu belirterek, atölyede bakır bilezikler üzerine yoğunlaştıklarını söyledi. “Diyarbakır hasırını bakırla birleştirerek yeni tasarımlar oluşturuyoruz. Ayrıca, el sanatları bölümümüzde ürettiğimiz çarpana dokumaları da bakır ile işleyerek özgün bilezikler tasarlıyoruz” dedi.
Yakut, tamamen elle üretilen çarpana dokumalarının kuyumculuk atölyesinde işlenerek bileziklere dönüştürüldüğünü ve bu özel tasarımların Bohça Mağazası’nda satışa sunulduğunu belirtti.
Bakır Takılara Büyük İlgi
Kuyumculuk Teknolojisi Öğretmeni Sevcan Aydoğan, bakırın Diyarbakır’da kadim bir sanat olduğunu vurgulayarak, “Eskiden bakır mutfak eşyalarında kullanılıyordu, biz ise farklı bir dokunuş katarak takılarda kullanmaya başladık” dedi.
Doğal taş atölyesinde işlenen yarı değerli taşlar, bakır ile birleştirilerek bilezik, kolye ve yüzüklere dönüştürülüyor. Özellikle bakır bileziklerin büyük ilgi gördüğünü belirten Aydoğan, üretim sürecine dair şu bilgileri paylaştı:
- Örme tekniğinde balıksırtı, balık kılçığı, sepet örgü gibi geleneksel desenler kullanılıyor.
- Bakır önce plaka halinde geliyor, ardından istenilen mikrona getirilerek takıya dönüştürülüyor.
- Bir bilezik 2 saat gibi kısa bir sürede tamamlanabileceği gibi, detaylı işçilik gerektiren tasarımlar 10 güne kadar sürebiliyor.
Diyarbakır Olgunlaşma Enstitüsü, geleneksel el sanatlarını yaşatırken modern tasarımlarla da takı severlerin beğenisine sunuyor. Usta ellerden çıkan el emeği takılar, hem sanata hem de kültürel mirasa sahip çıkıyor.