Fazla D vitamini alımı zehirleyebilir
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Hülya Yüksel, D vitamini eksikliğinin tedavisinin mutlaka doktor kontrolünde yapılması gerektiğini belirterek, yüksek D vitamini düzeylerinin tehlikeli sonuçlar doğurabileceği konusunda uyardı.
D vitamininin kemik ve diş sağlığı başta olmak üzere kas kitlesi, ruhsal denge ve bağışıklık sistemi üzerinde önemli etkileri olduğunu ifade eden Dr. Yüksel, şu bilgileri paylaştı:
“D vitamini, kemik mineralizasyonunda, kas gücünün artmasında ve ruhsal sağlığın korunmasında kritik bir role sahiptir. Eksikliği durumunda çabuk yorulma, halsizlik, kas ve eklem ağrıları, saç dökülmesi, ruhsal bozukluklar ve depresyon görülebilir. Ayrıca kalp hastalıkları ve bazı kanser türlerinde artış yaşanabilir.”
D vitamini eksikliğinin yaşlı bireylerde kas kaybına bağlı düşmelere neden olabileceğini belirten Yüksel, kandaki D vitamini seviyesinin 25 hidroksi D vitamini ölçümüyle belirlendiğini ve ideal seviyenin 50-70 ng/mL arasında olduğunu kaydetti.
D Vitamini Fazlalığı Zehirlenmeye Yol Açabilir
Yüksel, kandaki D vitamini seviyesinin 100-150 ng/mL'yi aşması durumunda zehirlenme riskinin ortaya çıktığını ifade ederek şu uyarıyı yaptı:
“D vitamini, yağda çözünen bir vitamin olduğu için vücutta birikir ve fazlalığı hipervitaminoz D adı verilen zehirlenmeye yol açabilir. Bu nedenle takviyeler mutlaka doktor kontrolünde kullanılmalıdır.”
Kimler Daha Risk Altında?
D vitamini eksikliği, özellikle güneşe az maruz kalanlar, koyu tenli bireyler, yaşlılar, böbrek veya karaciğer rahatsızlıkları olan kişiler arasında daha yaygın. Ayrıca kronik hastalıklara sahip bireylerde de D vitamini eksikliği sık görülüyor.
Günlük D vitamini ihtiyacının yaşa göre değiştiğini belirten Yüksel, yetişkinler için 600-800 IU, eksikliği durumunda ise haftalık 50.000 IU’luk yükleme tedavisi gerektiğini söyledi.
D Vitamini Sentezi ve Beslenme Kaynakları
D vitamininin %90’ının ciltte güneş ışınları aracılığıyla sentezlendiğini vurgulayan Yüksel, yeterli sentez için 15-20 dakika güneşlenmenin yeterli olduğunu, bu süre zarfında güneş kremi kullanılmaması gerektiğini belirtti.
Beslenme yoluyla alınan %10’luk kısmın ise şu kaynaklardan sağlanabileceğini söyledi:
- Somon ve uskumru gibi yağlı balıklar
- Yumurta sarısı
- Süt ürünleri
- Yeşil sebzeler ve yeşillikler
D Vitamini Eksikliği Hangi Hastalıklara Yol Açabilir?
D vitamini eksikliğinin mutlaka giderilmesi gerektiğini vurgulayan Dr. Yüksel, eksikliğin neden olabileceği hastalıkları şu şekilde sıraladı:
- Çocuklarda raşitizm,
- Yetişkinlerde osteomalazi ve osteoporoz (kemik erimesi),
- Bağışıklık sistemi zayıflığı nedeniyle grip ve soğuk algınlığı,
- Tip-1 ve Tip-2 diyabet hastalığında düzensizlik,
- Otoimmün hastalıkların aktif seyretmesi.
Yüksel, D vitamini eksikliğinin yerine konmasının hem genel sağlık hem de yaşam kalitesi açısından kritik öneme sahip olduğunu belirtti.