Girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistikleri açıklandı

Büyük ölçekli girişimler 2018 yılında ihracatın yüzde 44,6'sını, ithalatın yüzde 64'ünü gerçekleştirdi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2018 yılı girişim özelliklerine göre dış ticaret istatistiklerini açıkladı. Buna göre; dış ticaret verileri, iş kayıtları sisteminde yer alan girişimlerin ana faaliyet türü ve çalışan sayısı bilgileri ile eşleştirilerek, dış ticaret yapan girişimlerin özellikleri elde edilmektedir. Dış ticaret istatistikleri ve iş kayıtları sistemi kullanılarak elde edilen verilere göre, 2018 yılında 77 bin 8 girişim ihracat, 69 bin 772 girişim ithalat yaptı. Yapılan eşleştirmede, ihracat yapan girişimlerin yüzde 99,9'unun, ithalat yapan girişimlerin ise yüzde 97'sinin bilgilerine ulaşılmıştır. Bu girişimler toplam ihracatın ve ithalatın yaklaşık yüzde 100'ünü gerçekleştirdi.

Toplam ihracatın yüzde 19,7'sini, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İhracatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 19,2, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,5, 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 44,6 oldu.

Toplam ithalatın yüzde 8,6'sını, 1-9 kişi çalışanı olan mikro ölçekli girişimler yaptı. İthalatta, 10-49 kişi çalışanı olan küçük ölçekli girişimlerin payı yüzde 11,1, 50-249 kişi çalışanı olan orta ölçekli girişimlerin payı yüzde 16,4, 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı ise yüzde 64 oldu.

DIŞ TİCARETİN YARISINDAN FAZLASINI SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ GİRİŞİMLER GERÇEKLEŞTİRDİ

Girişimin ana faaliyetine göre ihracatın yüzde 57,5'i, ithalatın ise yüzde 56,5'i sanayi sektöründe faaliyet gösteren girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin ihracattaki payı yüzde 38,9, ithalattaki payı ise yüzde 31,6 düzeyinde gerçekleşti.

Sanayi sektörünün ihracatının yüzde 69,3'ü 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimler tarafından yapıldı. Ticaret sektörünün ihracatının yüzde 91,4'ünü 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimler gerçekleştirdi. Sanayi sektörü tarafından yapılan ithalatta 250+ kişi çalışanı olan büyük ölçekli girişimlerin payı yüzde 80 olurken, ticaret sektörü tarafından yapılan ithalatın yüzde 68,7'sini 1-249 kişi çalışanı olan küçük ve orta ölçekli girişimler gerçekleştirdi.

Sanayi sektöründeki girişimler ihracatının yüzde 54,4'ünü Avrupa Birliği (AB 28) ülkelerine yaptı

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, 2018 yılı ihracatlarının yüzde 54,4'ünü AB 28 ülkelerine, yüzde 14,1'ini Yakın ve Orta Doğu ülkelerine gerçekleştirdi. AB 28 ülkelerine yapılan ihracatın yüzde 62,6'sını sanayi, yüzde 35,5'ini ise ticaret sektöründeki girişimler yaptı.

Ana faaliyeti sanayi olan girişimler, ithalatlarının yüzde 38,6'sını AB 28 ülkelerinden, yüzde 21,4'ünü Diğer Asya ülkelerinden, yüzde 12,8'ini ise AB üyesi olmayan Avrupa ülkelerinden gerçekleştirdi. Ana faaliyeti ticaret olan girişimlerin en çok ithalat yaptığı ülke grupları sırasıyla yüzde 35,3 pay ile AB 28 ülkeleri, yüzde 31 ile Diğer Asya ve yüzde 11,8 ile AB üyesi olmayan Avrupa ülkeleri oldu.

İMALAT SANAYİ ÜRÜNLERİ İHRACATININ YÜZDE 59,1'İNİ SANAYİ SEKTÖRÜNDEKİ GİRİŞİMLER YAPTI

İmalat sanayi ürünleri ihracatının yüzde 59,1'ini ana faaliyeti sanayi olan girişimler, yüzde 37,9'unu ise ana faaliyeti ticaret olan girişimler gerçekleştirdi. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin yaptığı ihracatın ise yüzde 96,6'sını imalat sanayi ürünleri, yüzde 1,7'sini tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.

İmalat sanayi ürünleri ithalatının yüzde 54,5'i sanayi, yüzde 36,6'sı ticaret ve yüzde 9'u diğer sektörlerdeki girişimler tarafından yapıldı. Ana faaliyeti sanayi olan girişimlerin ithalatının yüzde 76,4'ünü imalat sanayi ürünleri, yüzde 4,6'sını madencilik ürünleri, yüzde 4,3'ünü ise tarım, ormancılık ve balıkçılık ürünleri oluşturdu.

İTHALATIN YÜZDE 57,4'Ü İLK 100 GİRİŞİM TARAFINDAN GERÇEKLEŞTİRİLDİ

İhracatın yüzde 44,6'sını, ithalatın ise yüzde 57,4'ünü ilk 100 girişim yaptı. En çok ihracat yapan ilk 5 girişim toplam ihracatın yüzde 16,9'unu, en çok ithalat yapan ilk 5 girişim ise ithalatın yüzde 22,3'ünü gerçekleştirdi.

Sanayi sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 18,5, ticaret sektöründe en fazla ihracat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı ise yüzde 14,1 oldu. Sanayi sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin sanayi sektöründeki payı yüzde 19,6 iken, ticaret sektöründe en fazla ithalat yapan ilk 5 girişimin ticaret sektöründeki payı yüzde 13,6 oldu.

GİRİŞİMLERİN YÜZDE 50,3'Ü TEK ÜLKEDEN İTHALAT YAPTI

Girişimlerin yüzde 44,3'ü tek ülkeye ihracat yaparken, yüzde 16,5'i iki ülkeye ihracat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeye ihracat yapan girişimlerin oranı yüzde 4,5 iken, bu girişimlerin ihracattaki payı yüzde 62,3 oldu. Girişimlerin yüzde 50,3'ü, tek ülkeden ithalat yaparken, yüzde 15,6'sı iki ülkeden ithalat yaptı. Yirmi ve daha fazla ülkeden ithalat yapan girişimlerin oranı yüzde 2,2 iken, bu girişimlerin ithalattaki payı yüzde 56,6 oldu.

(EE-E)

Kaynak: İHA