İshak Paşa Sarayı’nın Gölgesindeki Saklı Cevher: Mezarlık Mescidi

Ağrı’nın Doğubayazıt ilçesinin en önemli tarihi yapılarından biri olan İshak Paşa Sarayı'nın hemen yamacında, ziyaretçilerin gözden kaçırdığı ve adeta tarihin sessiz bir tanığı olarak varlığını sürdüren Mezarlık Mescidi ziyaretçilerini bekliyor.

Osmanlı mimarisinin bölgedeki en önemli eserlerinden biri olan İshak Paşa Sarayı'nın bir parçası olarak kabul edilen Mezarlık Mescidi, dıştan 8.95x8.95 metre ölçülerinde kare planlı bir yapıya sahip. Mescit, tromp geçişli ve günümüzde yıkılmış olan bir kubbe ile örtülmüş durumda. Mescidin hemen yanında bulunan mezarlık ise saray mensuplarına veya sarayda görevli nüfuzlu kişilere ait olduğu düşünülen zengin süslemelere sahip mezar taşlarıyla dikkat çekiyor. Sarayın güneydoğusunda, yaklaşık 70 metre mesafede yer alan bu mezarlık, saray kompleksi ile uyumlu bir şekilde konumlanmış.

Karakösehaber internet sitemize açıklamalarda bulunan Şeyh Ahmed-i Hani Türbe Cami İmam-Hatibi ve Türbedarı İslam Kandemir, mezarlığın hafif eğimli bir arazi üzerinde iki bölümden oluştuğunu belirterek, “Mezarlıkta yer alan mezar taşları, üzerlerindeki bey ve hanım ibareleri ve süslemelerle, o dönemin kaliteli işçiliğini gözler önüne seriyor. Mezarlıkla uyum içinde olan Mezarlık Mescidi, bu tarihi mekânın ruhunu yansıtarak bölgenin geçmişine ışık tutuyor” dedi.

Mezarlık Mescidi’nin 2014 yılında Doğubayazıt Kaymakamlığı tarafından restore edildiğini de ifade eden Kandemir, “Bu restorasyon çalışmaları sayesinde, mescit ve mezarlık, günümüzde ziyaretçilerine kapılarını açıyor ve İshak Paşa Sarayı’nı ziyaret edenler için bir keşif noktası olma özelliği taşıyor. İshak Paşa Sarayı'nı ziyaret eden tarih meraklıları, bu sessiz ve mütevazı yapıyı da keşfetme şansına sahip. Mezarlık Mescidi, tarihi dokusuyla, İshak Paşa Sarayı’nın ihtişamını tamamlayan bir yapı olarak bölgedeki kültürel zenginliğin bir parçası olmaya devam ediyor.

Ziyaretçilerin bu saklı cevheri keşfetmesi, Doğubayazıt’ın tarihine dair derin bir yolculuk anlamına geliyor. İshak Paşa Sarayı’nın görkemli yapısı karşısında mütevazı bir şekilde duran bu mescit, ne yazık ki birçok ziyaretçinin dikkatinden kaçıyor. Mescidin kim tarafından ve ne zaman yaptırıldığı kesin olarak bilinmemekle birlikte, mezarlıkta bulunan en erken tarihli mezar taşının 1728-1729 yıllarına ait olduğu biliniyor. Bu tarih, mescidin de bu dönemlerde inşa edilmiş olabileceğine işaret ediyor” diye konuştu.