Gribe bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar, dünyada her yıl yaklaşık 500 bin kişinin yaşamını tehdit ediyor. Boğaz ve baş ağrısı ile başlayan, yüksek ateş ve halsizliğe neden olan mevsimsel grip, en çok anne adaylarını etkiliyor. Gebelik döneminde anne karnındaki bebeği de olumsuz etkileyen bu hastalıktan korunmak için önlem alınması gerekiyor. Memorial Kayseri Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Bölümü'nden Op. Dr. Cemal Ünlü, gribe karşı alınması gereken önlemler ve hastalıklar hakkında bilgi verdi.
GRİP MEVSİMSEL BİR HASTALIK
Yüksek ateş, şiddetli kas ve eklem ağrıları ile halsizlik, bitkinlik, titreme, baş ağrısı ve kuru öksürük gibi belirtilerle ortaya çıkan grip, mevsimsel bir hastalıktır. Basit soğuk algınlığı yani nezle ile influenza virüsünün neden olduğu ve çok daha şiddetli seyreden gribal enfeksiyonu ayırt etmek gerekir. Grip, insanların solunum yolu salgılarının, hasta olmayan insanlara bulaşmasıyla yayılmaktadır. Hastalığın belirtileri başlamadan bir gün önce bulaşma olasılığı ortaya çıkmakta ve bulaşma riski yaklaşık 5 gün devam etmektedir. Kuluçka süresi 1-3 gün arasında olan hastalık, gebelik ve lohusalık boyunca çok daha ağır seyretmektedir.
GEBELER DAHA ÇOK ETKİLENİYOR
Gebelik ve lohusalık döneminde hastalığın ağır olmasının nedeni vücutta ortaya çıkan bir takım doğal değişikliklerdir. Hamilelik döneminde anne adaylarının hücresel bağışıklık sistemi değişmekte, kalp atım hızı ve oksijen ihtiyacı artmaktadır. Oksijen ihtiyacının artmasıyla ters orantılı olarak gebelikte akciğer kapasitesi bir miktar azalmaktadır. Bu değişimlerden dolayı gebelikte ve lohusalıkta basit bir hastalık olarak algılanan grip, çok daha şiddetli seyretmektedir. Enfeksiyon, alt solunum yollarını yani akciğerleri tutarak halk arasında zatürre olarak bilinen pnömoniye bile dönüşebilir. Zatürrenin geliştiği süreçte, yoğun bakım ihtiyacı da ortaya çıkabilmektedir.
GEBELİKTE İLK 3 AY ÇOK ÖNEMLİ
Hamilelik döneminde geçirilen grip virüsünün, plasentadan bebeğe geçmesi çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Ancak virüs, bebeğe geçmeden de birçok olumsuz sonuca yol açmaktadır. Özellikle anne adaylarının, gribe neden olan influenza virüsüyle gebeliğin ilk 3 ayında karşılaşması bebeği olumsuz yönde etkilemektedir. Bu dönemde anne karnındaki bebekte, dudak yarığı ve doğumsal kalp hastalıkları gibi istenmeyen sorunlar ortaya çıkmaktadır. Grip enfeksiyonun doğrudan bebeği etkileyebilmesinin yanı sıra neden olduğu yüksek ateş yine bebeğin sırtında açıklık olmasına neden olmaktadır. Grip teşhisi konulan anne adaylarının gebeliğin ilk 3 ayında ateş düşürücü kullanması riskleri azaltmaktadır.
ANNE ADAYLARI GRİBE KARŞI AŞILANMALI
Anne adayları kaçıncı gebelik haftasında olursa olsun grip aşısı olmaları önerilmektedir. Diğer tüm hastalıklarda olduğu gibi grip enfeksiyonunun zararlı etkilerinden anne adayını ve anne karnındaki bebeği korumak için hastalık ortaya çıkmadan önce önlem alınması gerekir. Grip aşısı gebeliğin her haftasında güvenli bir şekilde uygulanabilmektedir. Yapılan araştırmalarda hamileyken yapılan grip aşısının, anne karnındaki bebeğe zararının olmadığı belirlenmiştir. Ayrıca annene adayının aşılanmasının bebek doğduktan sonrada grip enfeksiyonuna karşı koruyucu özelliği bulunmaktadır. Bebek 6 aylık olduktan sonra yapılacak grip aşısı korumayı daha da artıracaktır. Altı aydan daha küçük bebeklerde ise yeterli bağışıklık yanıtı oluşmayacağı için aşı yapılması doğru değildir.
GRİBE KARŞI ÖNLEM ALINMALI
1. Hamilelik dönemi boyunca hasta olan kişilerle yakın temastan kaçınılmalı, özellikle kış aylarında grip virüsünün yayılabileceği alışveriş merkezi gibi insanların toplu halde bulunduğu kapalı mekanlardan uzak durulmalıdır.
2. Ağız, burun ve gözlere, ellerin teması ile virüs bulaşacağından, eller sık sık su ve sabunla yıkanmalıdır.
3. Öksürme ya da hapşırma sırasında ağız ve burun mendille kapatılmalı ya da kolun iç kısmı kullanılarak ağız ve burundan çıkacak salgılar engellenmelidir.
4. Gebelik döneminde tavuk çorbası, portakal, greyfurt, mandalina, limonlu çay, zencefil, ekinezya, kuşburnu, adaçayı, kekik çayı, bal, soğan ve sarımsak gibi besinler tüketmek olası hastalığın etkisini azaltacaktır.
5. Gebeler, sağlıklı eve dengeli beslenmeli, uykusuz kalmamalı ve özellikle kış aylarında bol su tüketmelidir.
6. Kış mevsiminde gebelerin öpüşmek ve tokalaşmaktan kaçınması hastalığın bulaşma riskini azalacaktır.
Kaynak: İHA