Bitlis yöresine ait "Kör gözden yaşa, molla evinde aş" atasözü, hem derin bir anlam taşıyan hem toplumun yaşam biçimi ve inançlarıyla ilgili önemli ipuçları sunarak günümüzde de sıkça kullanılıyor.
Karakösehaber internet sitemize açıklamalarda bulunan Araştırmacı Cenap Elem, "Köre bakıldığında yaş" ifadesinin bir şeyin imkansızlığı ya da gerçekleşmesinin beklenmemesini anlattığını belirterek, “Bu cümle, bir sonuç alınamayacak bir durum karşısında boşa ümit bağlamayı sembolize eder. "Molla evleri" ise, genellikle dindar, mütevazı bir yaşam sürdüren insanların aşırı zenginlik veya bolluk içinde yaşamayacağı, bu tür bir beklentinin yersiz olduğunu vurgular. Bu iki cümle bir araya getirildiğinde, insanlar için imkansız veya uygunsuz olan şeyleri beklememek öğütlenir. Yani, gerçekleşmeyeceklerin peşinde koşmanın veya uygun olmayan hayallere girmenin saçma olduğu hatırlatılır” dedi.
Bitlis halkının bu atasözünü özellikle isteklerde bulunan veya uygun olmayan şartlarda büyük beklentilere giren kişilere karşı kullandığını belirten Aslan, “Örneğin, iş değişiminin büyük başarıları hayal eden ama yeterince çaba göstermeyen bir kişinin, bu atasözüyle durumunun imkansızlığı anlatılabilir. Bu atasözü, Bitlis'in yaşam tarzını, inanç sistemlerini ve dünyayı yansıtan birçok halk deyişinden sadece biridir. Anadolu'da spesifik özellikler 'molla', 'aş', 'göz' gibi simgeler, insanların günlük yaşamda yaygın olarak bulundukları, anlamı derin olan sembollerdir. "Köre bakıldığında yaşa, molla evinde aş" gibi atasözleri, önemli bir kaynak olarak kabul edilir” diye konuştu.
Atasözlerinin toplumların hafızasında nesilden nesile aktarılan değerli miraslar olduğunu da vurgulayan Aslan, “Köre bakıldığında yaş, molla evinde aş" atasözü de Bitlis bölgesinin kültürel belleğinde önemli bir yer tutmaktadır. Bu tür sözlerin unutulmaması, sadece bir kez yaşatılması değil, aynı zamanda insanların bilgelik dolu öğütlerinin hatırlatılması anlamına gelir. Bitlis halkı ve genç nesiller, bu atasözünü kullanarak hem geçmişin bilgeliğini hatırlatmakta hem de toplumsal değerlerin korunmasını sağlıyor” şeklinde konuştu.