Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, madenciliğin ham maddede bir, ara üründe on, uç üründe ise yüz kata kadar çıkan çarpan etkisine sahip olduğunu belirterek, "Madenlerimiz için böyle bir değer oluşturma imkanımız varken neden ham madde olarak ihraç edelim? Biz madenciliğe dün başlayan veya bu işleri yeni öğrenen bir ülke değiliz. Sadece bugüne kadar Türkiye'ye biçilen rol buna izin vermiyordu. Artık kalıpları kıran, kalıplara sığmayan, kendisine dayatılanı kabul etmeyen bir ülke var" dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığına bağlı Tabii Kaynaklar Dairesi Başkanlığı ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Türkiye Madencilik Meclisi tarafından, altın, bakır, kömür, mermer ve krom başta olmak üzere Türkiye'nin yer altı kaynakları hakkında kamuoyunun bilgilendirilmesi amaçlanan "Türkiye Madencilik Sektörü Gelişim Raporu" tanıtımı düzenlendi. Tanıtım programına Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve TOBB Türkiye Madencilik Meclisi Başkanı İbrahim Halil Kırşan ile madencilik meclisi üyeleri katıldı.
Covid-19 aşılarının devreye girmesi ile ekonomilerde hızlı bir küresel toparlanmaya girildiğini ifade eden Bakan Dönmez, maden ürünlerine olan talebin hızlı bir artış gösterdiğini dile getirerek, "Bu süreçten elbette bizler de etkilendik. Ancak dünyanın geneliyle karşılaştırıldığında Türkiye, diğer ülkelerden daha hızlı bir şekilde toparlandı. Maden ihracatımız 2021'in ilk 9 ayında 4,38 milyar dolara yükseldi. Geçen yılın aynı dönemine göre ihracatımız yüzde 48'lik bir artış gösterdi. Geçtiğimiz Eylül ayında 584,3 milyon dolarlık maden ihracatı yaptık. Geçen yılın aynı dönemine göre burada yakaladığımız artış oranı da yüzde 39,1 oldu" dedi.
MADENCİLİK SEKTÖRÜNÜN 2020 YILINDA GSYİH'E KATKISI 59,2 MİLYAR LİRA
Madenciliğin gerek istihdama gerekse gayri safi yurt içi hasılaya (GSYİH) yaptığı katkıyla öne çıkan sektörlerin başında geldiğine dikkati çeken Bakan Dönmez, "2009 yılında madencilik sektörümüzün GSYİH'ye katkısı 11 milyar lira iken, 2020 yılında bu sayı 6 kat artarak 59,2 milyar liraya yükseldi" diye konuştu.
MADENDE SON 10 YILLIK ÜRETİMİNİN TAMAMI SADECE 2020 YILINDA ÜRETİLDİ
Üretimin de önemli başlıkları arasında olduğunu ifade eden Bakan Dönmez, "Son 10 yılda ülkemizde ortalama 723 milyon ton seviyesinde üretim yapıldı. Sadece 2020 yılında yapılan üretim ise 713 milyon tonu buldu" dedi.
"DÜNYA'DA ÜRETİMİ YAPILAN 90 MADEN TÜRÜNÜN 80'İNİ ELİMİZDE BULUNDURUYORUZ"
Türkiye Madencilik Sektörü Gelişim Raporu'nda yer alan bir noktaya daha değinmek istediğini söyleyen Bakan Dönmez, şöyle devam etti:
"Ülkemiz bor, perlit, trona, pomza, bentonit, pirofillit, feldspat, zeolit, barit, manyezit, krom, linyit, jips, mermer ve çimento ham maddelerinde Dünya'da en büyük rezervlere sahiptir. Dünya'da üretimi yapılan 90 maden türünün 80'ini elimizde bulunduruyoruz."
Bakan Dönmez, dünyada üretimi yapılan 90 maden türünün 80'inin Türkiye'de bulunması bilgisinin faydalı bir bilgi olduğunu belirterek, "Ancak bunun altını doldurmamız gerekiyor. Neyle? Teknolojiyle. Neyle? Ar-Ge ile. Neyle? daha fazla uç ürünle. Ülkemizde uç ürün sağlayan 1 adet bakır izabe,1 adet alüminyum izabe, bir adet demir pelet tesisi vardır. Son yıllarda yapılan yatırımlarla Kurşun-Çinko İzabe Tesisi de çok kısa bir zaman sonra faaliyete geçecek inşallah" diye konuştu.
"ARTIK KALIPLARI KIRAN, KALIPLARA SIĞMAYAN, KENDİSİNE DAYATILANI KABUL ETMEYEN BİR TÜRKİYE VAR"
Madenciliğin ham maddede bir, ara üründe on, uç üründe ise yüz kata kadar çıkan çarpan etkisine sahip olduğunu belirterek, şunları söyledi:
"Madenlerimiz için böyle bir değer oluşturma imkanımız varken neden ham madde olarak ihraç edelim? Neden ham madde olarak ihraç ettiğimiz ürüne 5 katına, 10 katına tekrar ithal edelim? Biz madenciliğe dün başlayan veya bu işleri yeni öğrenen bir ülke değiliz. Sadece bugüne kadar Türkiye'ye biçilen rol buna izin vermiyordu. Artık kalıpları kıran, kalıplara sığmayan, kendisine dayatılanı kabul etmeyen bir ülke var."
"MADEN SAHALARI TÜRKİYE'NİN CAN DAMARIDIR"
Madencilik sektöründe, "Maden de bizim, doğa da bizim" ilkesiyle ilerlediklerini ifade eden Bakan Dönmez, "Madencilik sektörümüze, belirli bazı zümreler tarafından maalesef olumsuzca yorumlar ve eleştiriler oluyor. Artık madenciliğin sadece tüketici bir sektör konumunda olmadığının farkına varılmalı. Teknolojik gelişmeleri yakından takip etmeliyiz. Maden sahaları, istihdam edilecek işgücünün arttırıldığı ve maden bölgelerindeki ekonomik ve endüstriyel değişimin giderek arttığı Türkiye'nin can damarıdır" diye konuştu.
Madencilik faaliyetlerinin, sanayi için önemli olan ham madde tedariğini sağladığını belirten Bakan Dönmez, "Bu ürünleri üretmediğimiz taktirde mecburen dışa bağımlı hale geleceğiz, dışa bağımlılığımız artacak" dedi.
MADENCİLİK SEKTÖRÜNDE 10 YILDA KADIN İSTİHDAMI YÜZDE 106 ARTTI
Türkiye Madencilik Sektörü Gelişim Raporu'na göre, madencilik sektöründe sosyal gelişim doğrultusunda sektörde çalışan kadın istihdamının, 2010 yılına göre yüzde 106 artarak 5 bin 732 olarak gerçekleştiği bilgisini veren Bakan Dönmez, aynı yıllar arasında erkek istihdamının ise yüzde 2 azalarak 117 bin 212 olarak gerçekleştiğini söyledi.
ESKİ MADEN SAHALARINA 29 YILDA 10 MİLYON AĞAÇ DİKİLDİ
Bakan Dönmez, Türkiye Kömür İşletmelerinde (TKİ) madencilik faaliyetleri kapsamında eski maden sahalarına 29 yılda 10 milyon ağaç diktiklerini dile getiren Bakan Dönmez, "TKİ'ye bağlı Manisa Soma'daki Ege Linyitleri İşletmesi Müdürlüğü'ne bağlı sahalarımızda diktiğimiz yaklaşık 7 bin 700 adet zeytin ağacından 6 bin 500 litre zeytinyağı ürettik" diye konuştu.
"MADENCİLİĞİ ÇEVRE KARŞITI BİR FAALİYET GİBİ GÖSTERMEK, İSTİHDAM VE İHRACATA HAYIR DEMEKTİR"
BAKAN DÖNMEZ, ŞÖYLE DEVAM ETTİ:
"Tüm bu gelişmelere rağmen halen madenciliği çevre karşıtı bir faaliyet gibi göstermek, buna destek olmak ve bu tür faaliyetleri finanse etmek üretim, istihdam ve ihracata hayır demektir. Akıl, izan ve bilim dışı tamamen ideolojik kaygı ve saiklerle yapılan açıklamaların ve eylemlerin her zaman karşısında olacağız."
ÖNCE İNSAN VE ÇEVRE, SONRA MADENCİLİK
Bakan Dönmez, her zaman "Önce insan ve çevre, sonra madencilik" ilkesi ile çalışmalarını yaptıklarını ifade ederek, "Ancak her madencilik projesine ideolojik nedenlerle karşı çıkmak madencilik gibi katma değeri yüksek bir faaliyet alanının değersizleştirilmesine ve tartışmaların bilimsellikten uzak sübjektif yargılarla yapılmasına neden olmaktadır. Buna karşı, yapıcı eleştiriyle gelenlere ise kapımız sonuna kadar açık. Bakanlığımız sektörle güçlü bir iletişim halinde. Bizden talep edilen ne varsa, bizden beklenen ne varsa iyi niyet çerçevesinde her türlü adımı atmaya hazırız" diye konuştu.
(Mustafa Cenik - Bayram Türüdü/İHA)
Kaynak: İHA