İngiltere'de bulunan ve dünyaca tanınmış Oxford Üniversitesi'nde yapılan bir araştırma ile bugüne kadar laboratuvar ortamında 14 günden daha fazla geliştirilemeyen insan embriyolarının 16-19 günlük aşamaya kadar geliştirildiği belirtildi. Yapılan çalışmayı değerlendiren Embriyolog Turgay Barut, artık insan embriyolarının erken dönem gelişiminin incelenmesi yoluyla daha iyi anlaşılması ve erken dönemde embriyolarda yaşanan anormalliklerin anlaşılabilmesinin mümkün olabileceğini belirtti.
Dünyanın en prestijli araştırma dergilerinden Nature'nin 17 Kasım 2021 tarihli yayınında dünya tıp tarihinde önemli bir yer tutacak araştırmaya yer verildiğini kaydeden Embriyolohg Turgay Barut, "İngiltere'de dünyaca tanınan Oxford Üniversitesi'nde bugüne kadar daha önce hiç yapılamamış ilginç çalışmaya göre insan embriyonik gelişiminde organları oluşturan yapıların oluşum aşamasında yüksek çözünürlükte tek hücre gen ifadesi analizi yapıldı. İngiltere'de yasal düzenlemeye göre insan embriyoları laboratuvar koşullarında 14 günden daha fazla geliştirilemiyor ve bu konuda çalışmak isteyen bilim insanları tüp bebek teknolojisiyle elde edilen ve ancak anne baba adayları tarafından tedavinin sonlanmasının ardından bağışlanan embriyolarla çalışılabilir. Bu yönde yapılan çalışmalar en fazla 2 haftalık sınıra sahip olduğu için kısıtlıdır. Oxford Üniversitesi'nden Profesör Shankar Srinivas ve çalışma arkadaşının görüşlerinin de açıklandığı yayında "Vücudumuz yüzlerce hücre tipinden oluşuyor. Vücudumuzdaki çok çeşitli hücrelerin üretilmesi için temelleri bu aşamada atılır bu, hücre türlerinin çeşitliliğinde bir patlama gibidir" ifadelerini kullanarak artık insan embriyolarının erken dönem gelişiminin incelenmesi yoluyla daha iyi anlaşılması ve erken dönemde embriyolarda yaşanan anormalliklerin anlaşılabilmesi mümkün olabilecek" diye konuştu.
Progress Educational Trust Merkezi Direktörü Sarah Norcross'un görüşlerine de yer verildiğini Kaydeden Embriyolog Turgay Barut, "Sarah Norcross'un çalışmayı "İnsanlarda kök hücreden doku tiplerine giden sürecin daha eksiksiz şekilde anlaşılmasını sağladı. Bu şekilde gelişimsel hastalıkların teşhisini, tedavisini ve insan organlarını oluşturan dokuların vücut dışında büyütülebilmesi için verilen uğraşlara ışık tutabilir" şeklinde değerlendirdiğini belirtti.
Embriyolog Turgay Barut, açıklamasının devamında "Sonuçların, embriyo gelişimini kapsayan tüm basamakların bu aşamasında insanlar ve model araştırma organizmaları arasındaki benzerlikleri de ortaya çıkardığı belirtilen araştırmada Oxford Üniversitesi'nden makalenin ilk yazarı Dr. Richard Tyser, "Güven verici bir şekilde, farenin bir insanın moleküler düzeyde nasıl geliştiğini modellediğini artık gösterebildik. Bu tür modeller zaten değerli bilgiler sağlıyordu, ancak şimdi bu araştırma o kara kutuya ışık tutabildiğimiz ve insanlarda nasıl çalıştığını daha yakından görebildiğimiz gerçeğiyle daha da zenginleştirilebilir" değerlendirmesinde bulunmuş. Yapılan bu değerli çalışmadan elde edilen veriler gebelik sırasında bu süreçlerin neden bazen yanlış gittiğini ve bazı bebeklerde gelişimsel kusurlara neden olabildiğini anlamak için yeni ipuçları sağlayabilecek böylelikle hayranlık verici süreçlere sahip insan embriyosunun gelişimini anlamamıza önemli katkılar sağlayacaktır" dedi.
(Murat Yalçın-İHA)
Kaynak: İHA