Gelişimsel destek gereksinimi olan bireylere, ailelere ve bu bireyler ile çalışan uzmanlara ve topluma yönelik bilimsel araştırma projeleri yürüten ve bu alanda 1993 yılından beri Türkiye'de faaliyet gösteren ilk ve tek Enstitü konumunda olan Anadolu Üniversitesi Engelliler Araştırma Enstitüsünün iki özgün projesi daha başarı ile tamamlandı.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) bünyesinde yürütülen projeler, erken çocukluk döneminde gelişimsel gerilik/yetersizlik tanılı çocuklara ve engelli çocuğa sahip ebeveynlere destek olmayı amaçlıyor.
PROJE EV-DES adı ile Türkiye'nin en kapsamlı dijital platformu hazırlandı
TÜBİTAK Projeleri kapsamında ilk olarak "Yetersizliği Olan Çocukların Evde Desteklenmesine Yönelik Türkiye'nin En Kapsamlı Dijital Platformu" hazırlandı. Ülkemizde ve tüm dünyada bir süredir etkili olan Covid-19 tehdidi, normal gelişim gösteren çocukların olduğu gibi özel gereksinimli çocukların da eğitim ve desteklenme sürecini aksattı. Süreç özel gereksinimi olan küçük çocukları, ailelerini ve bu grupla çalışan ya da çalışacak olan eğitimci ve uzmanları da olumsuz etkiledi. Bu kapsamda gereksinimi olan çocuklar ve ailelerinin ev koşullarında ne yaptıkları veya ailelerin çocuklarının gelişimini nasıl destekleyecekleri boyutunda soru işaretlerinin olması, bu aile ve çocuklar ile çalışan ya da çalışacak olan eğitimci ve uzmanların var olan mesleki gelişimlerinin desteklenmesi için yeni bir projeye imza atıldı.
Anadolu Üniversitesi Engelliler Araştırma Enstitüsü Müdür Vekili Prof. Dr. İbrahim H. Diken'in yürütücülüğünde PROJE EV-DES (www.evdedestekprojesi.com) adı ile Türkiye'nin en kapsamlı dijital platformu hazırlandı. Covid-19 Özel Çağrısı kapsamında TÜBİTAK tarafından desteklenen proje ile erken çocukluk döneminde (0-8 yaş), 10 özel gereksinim (zihinsel yetersizlik, otizm spektrum bozukluğu, görme yetersizliği, işitme yetersizliği, bedensel yetersizlik, süreğen rahatsızlık, dil ve konuşma bozukluğu, çoklu yetersizlik, ruhsal ve duygusal bozukluk ve genel gelişim geriliği) alanında binlerce yazılı ve görsel materyal oluşturuldu. Materyaller; başta özel gereksinimi olan çocuklar ve aileleri olmak üzere, bu gruplarla çalışan eğitimci/uzmanlara ve çalışacak olan eğitimci/uzman adaylarına katkı sunması amacıyla dijital bir platformda yer aldı.
Proje kapsamında önce ebeveynlerin gereksinimleri belirlenerek, belirtilen gereksinimler temelinde broşürler, kitapçıklar, videolar hazırlandı ve önemli kaynakların (kitap, web sitesi vb.) linkleri oluşturuldu. Şu ana kadar 25 binden fazla kişi tarafından ziyaret edilmiş olan dijital platformda 4 binden fazla kaynak bulunuyor Proje kapsamında hazırlanan dijital platforma ilişkin kullanıcı görüşlerinin de yer aldığı projede, görüş bildiren kullanıcıların yüzde 90'ından fazlası dijital platformun çok faydalı olduğu ifade ediyor.
Projede Engelliler Araştırma Enstitüsü Müdür Vekili Prof. Dr. İbrahim H. Diken proje yürütücüsü, Eğitim Fakültesi'nden Prof. Dr. Oktay Cem Adıgüzel, Prof. Dr. Özlem Diken, Prof. Dr. Hasan Gürgür, Engelliler Araştırma Enstitüsü'nden Prof. Dr. Mehmet Yanardağ ve Doç. Dr. Ramazan Akdoğan, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi'nden Dr. Öğr. Üyesi Gözde Tomris araştırmacı olarak yer alıyor. Hazırlanan dijital platforma www.evdedestekprojesi.com adresinden ücretsiz erişim sağlanabiliyor.
"Engelli Çocuğa Sahip Ebeveynlere Yönelik Psikolojik Destek Modeli Projesi" geliştirildi
TÜBİTAK projeleri kapsamında ikinci olarak ise "Engelli Çocuğa Sahip Ebeveynlere Yönelik Psikolojik Destek Modeli Projesi" de başarı ile sonuçlandı. Yoğun ve özverili çalışmalar sonucunda başarıya ulaşan projede engelli çocuk ebeveynlerinin psikolojik durumlarını iyileştirmek amacıyla bu kitleye hizmet veren uzmanlar ve kurumların yararlanabileceği, sürekliliği olacak şekilde uygulanma olanağı veren bir psikolojik yardım modeli geliştirildi. Projenin hedefinde ise özel gereksinimli çocuk ebeveynleri ve bu kitleye hizmet veren profesyoneller bulunuyor. Üniversitemiz Engelliler Araştırma Enstitüsü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Ramazan Akdoğan'ın yürütücülüğünde gerçekleştirilen projede Prof. Dr. İbrahim H. Diken, Prof. Dr. Baki Duy, Doç. Dr. Elif Çimşir, Dr. Gamze Ülker Tümlü, Dr. Öğr. Üyesi Murat Doğan Şahin, Dr. Öğr. Üyesi Derya Atik Kara, Dr. Öğr. Üyesi Avşar Ardıç araştırmacı ve Dr. Cem Tümlü bursiyer olarak görev aldı.
Kaynak: İHA