Tarihçiler, tarih boyunca farklı inanç sistemlerinin ve ritüellerin insanların yaşamlarında derin izler bıraktığını belirterek, “Bunlardan biri olan ağaca bez bağlama geleneği, Muş’ta yoğun bir şekilde devam ediyor” dediler.
Karakösehaber internet sitemize açıklamalarda bulunan tarihçiler, ağaca bez bağlama geleneğinin Şamanizmin izlerini taşıyan ve tarihçilerin ortak görüşüne göre Şaman inancının direk bir yansıması olan bir ritüel olduğunu söylediler. İslam’ın kabulünden sonra da bu geleneğin birçok bölgede olduğu gibi Muş’ta da yoğun bir şekilde devam ettiğini belirten tarihçiler, “Şamanizm, doğa ile insan arasında derin bir bağ kuran eski bir inanç sistemidir. Bu inanç sisteminde ağaçlar, ruhların dünyası ile insanlar arasında bir köprü olarak görülür. Ağaca bez bağlama geleneği, insanların iyi ruhlardan dilek ve temennilerini gerçekleştirmelerini istemeleri için bir yol sunar. Bez parçaları, dileklerin ve duaların sembolik bir taşıyıcısı olarak ağaca bağlanır ve iyi ruhların bu dilekleri yerine getirmesi umut edilir” dediler.
İslam'ın kabulünden sonra da ağaca bez bağlama geleneğinin halk arasında yaşamaya devam ettiğini vurgulayan tarihçiler, “İslam inancına göre, Allah'a yöneltilen duaların kabul edilmesi için çeşitli yollar arayan insanlar, bu eski geleneği de sürdürmüştür. İlimizdeki birçok ziyaret yeri ve türbe çevresinde, dilek ağacı olarak bilinen ağaçlara bez bağlama ritüeli bugün de görülmektedir. Bu ağaçlar, hem dini hem de kültürel bir değer taşıyan semboller haline gelmiştir” ifadelerini kullandılar.
Ziyaret ağaçlarına bez bağlama geleneğinin sadece dini bir ritüel olmanın ötesinde, insanların umutlarını ve dileklerini ifade etme biçimi olarak da önemli bir yere sahip olduğunu söyleyen tarihçiler, “Bu ağaçlar, toplumsal dayanışmanın ve ortak inançların sembolü olarak kabul edilir. Ziyaretçiler, ağaçlara bez bağlayarak hem kendi dileklerini dilerler hem de toplumsal bir ritüele katılmış olurlar. Bu gelenek, günümüzde de halk arasında büyük bir saygı ve ilgiyle yaşatılmaktadır. Ziyaret ağaçları, sadece yerel halkın değil, aynı zamanda dışarıdan gelen ziyaretçilerin de ilgisini çekmektedir. Bu ritüelin korunması ve gelecek nesillere aktarılması, kültürel mirasın yaşatılması açısından büyük bir önem taşımaktadır. Ağaca bez bağlama geleneği, Şamanizm’den günümüze ulaşan ve İslam ile harmanlanarak devam eden zengin bir kültürel mirastır. Bu gelenek, insanların dilek ve dualarını ifade etmelerinin bir yolu olarak, geçmiş ile bugünü birleştiren güçlü bir bağ kurmaktadır” şeklinde konuştular.