Menopoz kadınların adet kanamasının kesilmesi ve yumurtlamanın sona erdiği evre olarak tanımlanır. Birçok kadının korktuğu erken menopoz, annelik şansının kaybına neden olabiliyor. Medicana Sağlık Grubu Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Merve Vural Yalman erken menopoz hakkında bilinmesi gerekenlere değindi.
Menopozun, yumurtalık fonksiyonlarının kaybına bağlı olarak oraya çıkan adet kanamalarının kalıcı olarak kesilmesi olduğunu belirten Op. Dr. Merve Vural Yalman "Menopoz diyebilmemiz için son adet üzerinden 1 yıllık sürenin geçmesi gereklidir. Menopoz oluşmadan önce 4 ila 8 yıl arası ortalama 5 yıl olarak kabul edilen ve bizim perimenopoz dediğimiz bir geçiş süreci yaşanır. Bu geçiş sürecinde kanama düzensizlikleri başta olmak üzere östrojen hormon düzeyi azalmasına bağlı menopoz bulguları izlenebilir" dedi.
Türkiye'de ortalama menopoz yaşı 47 olarak kabul ediliyor
Menopoz döneminde neler yaşandığına da değinen Op. Dr. Merve Vural Yalman, Türkiye'de ortalama menopoz yaşının 47 yaş olarak kabul edildiğini belirterek, "Sıcak basması, kemik erimesinde hızlanma, genital alandaki hormonal çekilme ile beraber vajinal kaşınma, yanma, cinsel birliktelik de ağrı görülebilir. Kollojen seviyesinin azalması ile beraber vajinal bölgeye olan idrar kesesi ve barsak sarkmalarında artış ortaya çıkabilir. Hormonal çekilmenin idrar kesesi ve idrar yollarına olumsuz etkisi ile idrar kaçırmaları oluşabilir. Sık idrar yolu enfeksiyonları görülebilir. Kalp damar sistemi hastalıklarında artış olabilir. Türkiye'de 47 yaş ortalama menopoz yaşı olarak kabul ediliyor. Yaşam döngümüzün fizyolojik durağı menopoz ile ilgili kadınların korkulu rüyası erken menopoz (prematürovaryan yetmezlik)dur" dedi.
100 kadından 1'inde görülüyor
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Merve Vural Yalman, erken menopozun kadınları yaklaşık yüzde 1'inde görüldüğünü dile getirerek, "Erken menopoz, 40 yaşından önce yumurtalık fonksiyonlarının durmasıdır. Kadınların yaklaşık yüzde 1'inde görülür. Tanısı hormon tahlilleri ile konulabiliyor. Ancak unutulmaması gereken bir durum bu yaş dönemindeki hastalarda yanıltıcı hormon dalgalanmalarının olabileceğidir. Bu nedenle kesin tanı için 40 yaşından önce 4-6 ay adet kesilmesi olan kadınlara birer ay ara ile FSH dediğimiz hormon düzeyinin 40ıu/l ve üzerinde alınması ile konulur. Erken menopoz, kadınlara uzun vadede kemik erimesi ve kalp hastalıkları gibi yüksek riskleri taşımakta ve tabiî ki annelik şansının kaybına neden olmaktadır" ifadelerini kullandı.
Kadınların korkulu rüyası erken menopozun nedenleri
Erken menopoza nelerin sebep olabileceği hakkında bilgi veren Yalman, "Ailede erken menopoza girme öyküsü varsa risk yüksektir. Erken menopoz sık sebeplerinden biri kalıtımsal hastalıklardır. Bunlar doğumsaldır ve engel olmak mümkün değildir. Ancak yaşam süresince edinilen bazı durumlara erken menopoz sebebi olabilmektedir Kadınlarda geçirilen kabakulak enfeksiyonu, tüberküloz, otoimmün hastalıklar dediğimiz vücudun kendi hücrelerine karşı bir nevi savaş açtığı hastalıklar grubu da yumurtalıkları olumsuz etkileyebiliyor. Yumurtalık kisti yada başka sebeplerle yapılan cerrahi müdahaleler, bazı kanserler nedeniyle verilmek zorunda kalınan radyasyon ve kemoterapi tedavileri de erken menopoz sebebi olabilir. Stresli ve hareketsiz yaşam tarzı, çok zayıf ya da kilolu olmak, sigara, bazı böcek ilaçları ve endüstriyel kimyasallara maruz kalma, ağır metallere maruz kalmada maalesef erken menopoz sebebidir" şeklinde konuştu.
Yalman, erken teşhisin önemli olduğunu söyleyerek, "Maalesef erken menopoza sebep olan risk faktörlerinin önemli bir kısmını değiştiremiyoruz. Ancak erken teşhis önemli, bu sayede çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için yumurta dondurulması uygulaması yapılabilmekte ve verilecek hormon tedavileri ile uzun süreçte görülebilecek kalp hastalıkları ve kemik erimesi gibi ciddi sağlık sorunları ötelenebilmektedir. Uzun süreli emzirme ve doğum menopoza karşı koruyucudur" dedi.