Karakösehaber internet sitemize açıklamalarda bulunan Tarihçi Özgür Aslan, tarihi kaynaklara göre bu manastırın kökeninin Roma İmparatorluğu’ndan kaçan keşişlere dayandığını ve isminin 'Romalılardan' anlamına geldiğine inanıldığını vurgulayan Aslan, “936 yılında inşa edilen Horomos Manastırı, Ermeni Hıristiyanlığının önemli merkezlerinden biri olarak kabul edilmektedir.
Zamanla çeşitli restorasyonlar ve eklemeler gören manastırın bazı bölümleri günümüze ulaşamasa da, yapının büyük bir kısmı hala ayaktadır. Bu restorasyonlar, manastırın tarih boyunca süregelen önemini ve koruma çabalarını gözler önüne sermektedir” dedi.
Ani şehrinin başkent olmasının ardından Horomos Manastırı’nın öneminin daha da arttığını belirten Aslan, “Manastır, dini bir merkez olmanın yanı sıra, seyyahlar ve tüccarlar için de bir dinlenme yeri olarak hizmet vermiştir.
11. yüzyıl yazarı Taronlu Stefanos Asoğik, manastırın bir kervansaray üzerinde bulunduğuna dair imalarda bulunmuştur. Bu bilgi, manastırın sadece dini değil, aynı zamanda ticari ve kültürel bir merkez olduğunu da göstermektedir” ifadelerini kullandı.
Horomos Manastırı’nin kurulduğu günden bu yana kültürel değerleri kendisiyle birlikte taşıdığını söyleyen Aslan, “Zaman içerisinde yapılan eklemeler ve restorasyonlarla zenginleşen manastır kompleksi, Ermeni mimarisinin ve sanatının önemli örneklerini barındırmaktadır.
Manastırın iç ve dış dekorasyonları, dönemin sanat anlayışını yansıtan önemli eserler arasında yer almaktadır. Horomos Manastırı, günümüzde de tarihi ve kültürel önemi ile ziyaretçilerini ağırlamaya devam etmektedir. Kars iline gelen tarih ve kültür meraklıları için önemli bir durak olan manastır, geçmişin izlerini günümüze taşıyan bir yapıdır. Ziyaretçiler, manastırın tarihi atmosferinde geçmişe doğru bir yolculuk yaparken, aynı zamanda Ermeni tarihinin ve kültürünün derinliklerine inme fırsatı bulmaktadır” diye konuştu.