Bitlis Yöresinden Bir Atasözü: "Şipanem Şilor, Gelen Gilor"

Bitlis yöresine ait "Şipanem şilor, gelen gilor" atasözü, yöredeki kültürel ve toplumsal yaşamın derin izlerini taşıyan anlamlı bir deyim olarak günümüzde de sıkça kullanılmaya devam ediyor.

Karakösehaber internet sitemize açıklamalarda bulunan araştırmacı Canip Aslan, "Şipanem şilor, gelen gilor" atasözünün Şipane Dağı'nın bölge halkının hayatındaki yerini ve doğal zorlukları sembolize ettiğini belirterek, “Şipanem şilor ifadesi, Şipane Dağı’nın zirvesindeki soğuk ve sert hava koşullarını anlatır. "Gelen gilor" ise, bölgeye gelenin dönmek zorunda kaldığını, doğa şartlarının zorluğunu simgeler. Bu deyim, zorluklara karşı insanın direnme gücünü ve doğaya karşı duyulan saygıyı ifade eder” dedi.

Bitlis’in coğrafi yapısının sert kışları ve dağlık bölgeleriyle bilindiğini de ifade eden Aslan, “Özellikle Şipane Dağı, bölge halkı için doğayla mücadele edilen bir yer olmuştur. Bu atasözü, Bitlis halkının zor doğa koşullarıyla başa çıkma ve bu zorluklara rağmen yaşamı sürdürebilme yeteneğini sembolize eder. "Gelen gilor" ifadesi, bölgeyi ziyaret edenlerin karşılaştığı zorlukları anlatırken, aynı zamanda Şipane Dağı’nın haşmetini ve zorluğunu da vurgular” diye konuştu.

Atasözlerinin bir toplumun yaşam tarzını, düşünce yapısını ve kültürel değerlerini yansıttığını da vurgulan Aslan, “Şipanem şilor, gelen gilor atasözü de Bitlis’in sosyal dokusuna ışık tutar. Yöre halkı, bu atasözünü zor yaşam koşullarını kabullenme ve bu zorluklara karşı mücadele etme gerekliliğini ifade etmek için kullanır. Aynı zamanda, doğaya saygı ve onunla uyumlu yaşama anlayışını da temsil eder. Bu atasözü, hâlâ Bitlis halkı arasında yaygın olarak kullanılmaktadır. Modern yaşamın getirdiği kolaylıklara rağmen, Bitlis’in zor doğa koşulları devam etmekte ve bu atasözü, halkın günlük konuşmalarında ve toplumsal hafızasında yerini korumaktadır. Özellikle zor durumlarla karşılaşıldığında, bölge halkı bu sözü kullanarak hem geçmişten gelen kültürel mirasını hatırlar hem de doğanın gücüne duyduğu saygıyı dile getirir” şeklinde konuştu.