Muş Yöresinin Geleneksel Oyunu: Ebe Oyunu

Muş yöresine ait olan ve yüzyıllardır çocuklar arasında oynanan Ebe Oyunu, bölgenin kültürel zenginliklerinden biri olarak günümüzde de tercih ediliyor.

Açıklamalarda bulunan araştırmacılar, Ebe Oyunu’nda çocuklar arasından birinin ebe olarak seçildiğini belirterek, “Ebe, bir canlı ya da cansız nesneyi seçer ve bu nesnenin ismini söylemeden, sadece belirli özelliklerini tarif ederek diğer oyunculara anlatmaya başlar. Oyuna katılan çocuklar, ebenin tarif ettiği varlığı tahmin etmeye çalışırlar. Bu süreç, oyuncuların zeka ve gözlem yeteneklerini harekete geçirir. Ebenin tarif ettiği nesneyi doğru tahmin eden oyuncu, elindeki kamçıyı alarak diğer oyuncuları kovalamaya başlar” dediler.

Ebe Oyunu’nu farklı kılan unsurlardan birinin de oyundaki kovalamaca ve kamçı yarışı olduğunu vurgulayan araştırmacılar, “Kamçıyı eline alan oyuncu, kaçışan diğer oyuncuları yakalamaya çalışır ve yakaladıklarına rasgele vurmaya başlar. Bu kovalamaca, ebenin "Şahin" diye bağırmasına kadar sürer. Ebenin bu komutuyla birlikte oyun yeniden başa döner ve kamçıyı elinde tutan oyuncu, kamçıyı ebeye geri vermek zorundadır. Ancak işin ilginç kısmı burada başlar. Eğer kamçıyı elinde tutan oyuncu, kamçıyı ebeye geri vermeden yakalanırsa, bu defa yakalayan kişi kamçılamaya başlar. Oyun, kamçıyı ebeye geri verme çabasıyla devam eder ve kamçının sürekli el değiştirmesi, oyuna büyük bir heyecan katar” ifadelerini kullandı.

Ebe Oyununun sadece eğlenceli bir etkinlik olmanın ötesinde, çocukların sosyal, zihinsel ve fiziksel gelişimine de katkı sağlayan bir oyun olduğunu dile getiren araştırmacılar, “Oyuncular, bir yandan tahmin yeteneklerini geliştirirken, diğer yandan hızlı düşünme ve hızlı hareket etme becerilerini de artırırlar. Ayrıca, bu oyun çocuklar arasında arkadaşlık bağlarını güçlendirir ve takım ruhunu teşvik eder. Muş yöresine özgü bu oyun, bölgenin kültürel mirasının bir parçası olarak kabul edilir. Nesiller boyunca aktarılan Ebe Oyunu, köy meydanlarında ve geniş açık alanlarda çocukların kahkahalarıyla yankılanan bir eğlence olmuştur. Günümüzde bile, Muş’un birçok köyünde bu geleneksel oyun oynanmaya devam etmekte ve yöre halkı tarafından yaşatılmaktadır” diye konuştular.

Modern çağın getirdiği teknolojik gelişmelerin geleneksel çocuk oyunlarının unutulmasına neden olduğunu da söyleyen araştırmacılar, “Ancak Ebe Oyunu gibi kültürel değerler, hala köylerde yaşatılmakta ve bu mirasın geleceğe taşınmasına özen gösterilmektedir. Bu tür oyunların yeniden canlandırılması ve gelecek nesillere aktarılması, hem kültürel zenginliğin korunmasına hem de çocukların doğal oyunlarla büyümesine katkı sağlayacaktır. Muş’un Ebe Oyunu, yalnızca bir oyun değil, aynı zamanda geçmişten günümüze uzanan bir kültürel köprüdür” şeklinde konuştular.