Türkiye’ye soğuk ve kar, kutup girdabı bozulmaları nedeniyle erken geldi

Normalde ocak ayında gözlemlenen ani stratosferik ısınmalar, bu yıl kasım ayının sonlarında yaşandı ve kutuplardaki soğuk hava kütlelerinin erken hareket etmesine neden oldu.

Prof. Dr. Şermin Tağıl, atmosferde meydana gelen bu sıra dışı değişimlerin, Türkiye’ye soğuk hava dalgalarının erken gelmesinin temel sebebi olduğunu belirtti. İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı olan Tağıl, iklim değişikliğinin dünya genelinde hava sistemlerini bozduğunu ve beklenmedik hava olaylarının sıklığını artırdığını ifade etti.

Prof. Dr. Tağıl, kasım ayı sonunda yaşanan kutup girdabı bozulmalarının, Türkiye’de soğuk hava kütlelerinin etkisini artırdığını söyledi. Kutup girdabı, Kuzey ve Güney Kutbu çevresinde bulunan ve soğuk havayı hapseden dev bir alçak basınç sistemidir. Güçlü bir kutup girdabı, soğuk havayı kutuplarda tutarken; zayıflayan bir girdap, bu soğuk havanın güney enlemlere taşınmasına neden oluyor. Bu yıl, ani stratosferik ısınmaların beklenenden erken yaşanmasıyla birlikte Türkiye’ye soğuk hava ve kar taşıyan kutup kaynaklı sistemler devreye girdi.

Tağıl, “Kasım sonu ve aralık başında iki kez kutup girdabı bozulması yaşandı. Bu, soğuk hava hareketlerini tetikleyerek ülkemizde erken kış koşullarının oluşmasına yol açtı. Ayrıca, son bir yıldır Doğu Akdeniz’deki deniz yüzeyi sıcaklıklarının küresel ortalamanın üzerinde seyretmesi, bu soğuk hava kütlesiyle birleşerek yoğun yağış ve fırtına riskini artırdı,” dedi.

İklim değişikliğinin atmosferdeki hava akışlarını ve basınç sistemlerini etkilediğini vurgulayan Tağıl, sonbahar aylarında dahi kış şartlarının yaşanmasının artık sıra dışı bir durum olmadığını söyledi. Tağıl, “Erken kış olayında güneşin periyodundaki değişimler ve Avrupa ile Sibirya arasındaki sıcaklık farkının artışı da önemli bir rol oynadı,” dedi.

Aralık ayı boyunca Türkiye’de hava koşullarının istikrarsızlığını sürdürebileceğini belirten Tağıl, güçlü sıcaklık farklılıkları ve soğuk hava hareketlerinin yağış, fırtına ve hatta yerel dolu gibi olayları tetikleyebileceğini ifade etti. Özellikle Batı Anadolu’da yoğun yağış ve güçlü rüzgarların yanı sıra yıldırım ve kasırga benzeri hava olaylarının görülme riskine karşı uyarılarda bulundu.

Türkiye’de erken başlayan kış, yalnızca kar ve soğuk hava değil, aynı zamanda ani ve şiddetli hava olaylarıyla da kendini göstermeye devam ediyor.